ارزیابی تأثیرات آلودگی صوتی ناشی از ترافیک جاده ای بر جامعۀ پرندگان در پارک ملی گلستان

تنوع زیستی به دلیل فعالیت‏های انسانی با سرعت فزاینده‏ای در حال از بین رفتن است. یکی از تهدید‏های عمدۀ تنوع زیستی، توسعۀ زیرساخت‏ها و از جمله جاده هاست. جاده‏ها تأثیرات بوم شناختی مهمی روی پرندگان می‏گذارند. از این رو، کاهش تراکم پرندگان در مجاورت جاده‏های پرترافیک به یک مشاهده نسبتاً معمول تبدیل شده است. این کاهش در تراکم گونه‏ها بر اثر کاهش کیفیت زیستگاه به دلیل آلودگی صدای ترافیک است. در پژوهش حاضر شاخص‏های تنوع گونه‏ای و همبستگی پرندگان با متغیرهای محیط‏ زیستی و نیز تراز صدا با استفاده از روش نمونه‏برداری سیستماتیک ـ تصادفی در جادۀ پارک ملی گلستان مطالعه شد. ایستگاه‏های نمونه‏برداری در 76 نقطه در فواصل مختلف از جادۀ پارک ملی انتخاب شدند. برای تعیین همباشی جامعۀ پرندگان با متغیرهای محیط ‏زیستی از تحلیل فزاینده استفاده شد. مشخص شد که متوسط تراز صوت، عرض مؤثر جاده، تعداد خودروها و تعداد بوق زدن خودروها تنوع گونه‏ای و توزیع پرندگان را در منطقۀ مطالعه شده تحت تأثیر قرار می‏دهد. جامعۀ پرندگان متشکل از برخی گونه‏ها نظیر انواع دارکوب‏، کمرکلی‏، سینه سرخ، سهره‏ و توکا حساس‏ترین گروه نسبت به تراز صوت موجود در جادۀ پارک ملی گلستان بودند. در مقابل، عقاب طلایی تأثیرپذیری کمتری از آثار سوء مجاورت با جاده از خود نشان داد.